ဝက္ျခံေပါက္ျခင္း

ဝက္ျခံဆိုတာ ဘာလဲ ??
ပထမဆံုး ဝက္ျခံဆိုတာကို ရင္ဆိုင္ဖို႔ဆိုရင္ သူဘာဆိုတာကို အရင္ သိထားသင့္တာေပါ့။ ဝက္ျခံ ( Acne ) ဆိုတာ အေရျပားမွာျဖစ္ေသာ ေရာင္ရမ္းနာ လို႔ပဲ အလြယ္ေျပာၾကပါစို႔။ ဝက္ျခံမွာ အၾကမ္းအားျဖင့္ ၂မ်ိဳးရွိပါတယ္။ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္မွာအျဖစ္မ်ားတဲ့ ဝက္ျခံ
( Acne Vulgaris ) အျဖစ္အမ်ားဆံုးေပါ့ဗ်ာ။ ေနာက္ အသက္ ၃၀ေက်ာ္ေတြမွာ ေပါက္တတ္ေသာ နာတာရွည္ ဝက္ျခံ ( Acne Rosacea ) ဆိုတာလဲ ရွိပါေသးတယ္။ အခုကေတာ့ ပထမ ဝက္ျခံအမ်ိဳးအစားကိုပဲ အဓိကထား ေျပာပါ့မယ္။ သူ႔မွာ အေရာင္ ၃မ်ိဳးရွိသဗ်။ အျဖဴ၊
အနက္၊ အနီ ေပါ့။ အျဖဴကေတာ့ ေမြးညင္းအိတ္ပိတ္ေနရင္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ပြင္႔ေနရင္ေတာ့ အနက္ေပါ့။ အဲဒီ့မွာမွ ဘက္တီးရီးယားေၾကာင့္ ေရာင္ရမ္းေနမယ္ဆိုရင္ အနီေပါ့။
ဝက္ျခံမွာ အဆင့္ ၄ဆင့္ရွိပါတယ္။
(၁) စျဖစ္တဲ့ အဆင့္ နီမယ္၊ နာမယ္ Acne Pimple
(၂) နီျပီး ေဖါင္းလာမယ္ Red bump
(၃) ျပည္တည္လာမယ္ Acne Pustule
(၄) အိတ္တခုလို ပိုၾကီးလာမယ္ Acne Cyst ။

ဝက္ျခံကို အဓိကျဖစ္ေစတာက အေရျပားေပၚမွာ ရွိတဲ့ ေမြးညင္းအိတ္၊ ေခြ်းထြက္အိတ္နဲ႔ ေမြးညင္းတို႔ ၃မ်ိဳးက အဓိက ပါဝင္ဆက္စပ္ေနပါတယ္။
ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္မွာ Androgen မည္ေသာ ေဟာ္မုန္းတစ္မ်ိဳး စထြက္ပါတယ္။ သူ႕ေၾကာင့္ ေမြးညင္းအိတ္မွ အဆီမ်ားပိုထြက္ေစပါတယ္။ အသားအေရကို စိုစြတ္ေစပါတယ္။ မ်က္ႏွာ အဆီျပန္လာေစပါတယ္။ ေခြ်းထြက္အိတ္မွ ေခြ်းနဲ႔အတူ အညစ္အေၾကးေတြပါေရာျပီး
ထြက္ပါတယ္။ ေမြးညင္းေပါက္က်ဥ္းျပီးပိတ္တာက ဝက္ျခံကို စတင္ ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ P.acne ဆိုေသာ ဘက္တီးရီးယားက ဝက္ျခံကို ပိုမိုဆိုးရြားေစပါတယ္။ တကိုယ္ေရသန္႕ရွင္းမွဳအားနဲတဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္မ်ားမွာ ပိုမိုဆိုးဆိုးရြားရြားျဖစ္ေစပါတယ္။
ဝက္ျခံေပါက္ေစတဲ့
အဓိက အခ်က္ (၃) ခ်က္ရွိပါတယ္။
(၁) အဆီျပန္လြန္းျခင္း
(၂) အညစ္အေၾကးမ်ား၊ ဆဲလ္အေသမ်ား၊ ပိုလွ်ံအဆီမ်ား စသည္တို႔ေၾကာင့္ ေမြးညင္းေပါက္က်ဥ္းလာျခင္း၊ က်ဥ္းရာမွ ပိတ္သြားျခင္း
(၃) ဘက္တီးရီးယားပိုးမ်ား ျဖစ္ေပၚလာျခင္း။
ေနာက္ျပီး ဝက္ျခံကို ပိုမိုဆိုးရြားေစေသာ အခ်က္ (၄)ခ်က္ထပ္ရွိပါတယ္။
(၁) Androgen ေဟာမုန္း အထြက္မ်ားျခင္း
(၂) အခ်ိဳ႕ေသာ ေဆးဝါးမ်ား (ဥပမာ စတီးရြိဳက္၊ လစ္သီယံ ပါဝင္ေသာ ေဆးဝါးမ်ား )
(၃) အစားအေသာက္ အေနနဲ႔ ႏို႕ႏွင့္ႏို႕ထြက္ စားေသာက္ကုန္မ်ား၊ ေခ်ာကလက္၊ ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္ၾကြယ္ဝေသာ အစားအစာမ်ား
(၄) တကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းမွဳ နည္းပါးျခင္းတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ျပီး ဝက္ျခံဟာ မ်ိဳးရိုးလိုက္တတ္ပါေသးတယ္။ Stress မ်ားျခင္းေၾကာင့္ ဝက္ျခံကို မျဖစ္ေစႏိုင္ပါ။ သို႔ေသာ္ ရွိျပီးသား ဝက္ျခံကို ပိုမိုဆိုးရြားေစပါတယ္။
ဝက္ျခံနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္မ်ား
(၁) တကိုယ္ေရ သန္႕ရွင္းမွဳကို ဂရုစိုက္ပါ။ အထူးသျဖင့္ မ်က္နွာ၊ လက္သည္း၊ လက္ဖဝါး။
(၂) ဝက္ျခံေပါက္ေနေသာေနရာကို သန္႔ရွင္းေအာင္ ထားပါ၊ သို႔ေသာ္ မ်က္ႏွာ ခဏခဏသစ္ျခင္းကို ေရွာင္က်ဥ္ပါ။ မ်က္ႏွာ အသစ္လြန္ျခင္းေၾကာင့္ အေရျပားကို ေျခာက္ေသြ႕ေစတဲ့အျပင္ ဝက္ျခံကို သြားဆြေနသလိုျဖစ္တတ္ပါတယ္။
(၃) မသန္႔ရွင္းေသာ ပစၥည္းမ်ား ဥပမာ လက္ကိုင္ဖုန္း၊ မ်က္ႏွာကို တိုက္ရိုက္မထိမိေစရန္ သတိထားပါ
(၄) မိန္းကေလးမ်ား အေနျဖင့္ အလွကုန္ပစၥည္းမ်ား သံုးရာတြင္ အဆီျပန္ေစေသာ၊ အဆီပါေသာ မိတ္ကပ္၊ ေနေလာင္ခံ ကရင္မ္၊ ေခါင္းလိမ္း ဂ်ဲလ္၊ ကရင္မ္ စသည္တို႔ကို ေရွာင္က်ဥ္သင့္ပါတယ္၊
"water-based" or "noncomedogenic" စာတမ္းပါ အလွကုန္ပစၥည္းမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ ဝယ္ယူသင့္ပါတယ္။ မိတ္ကပ္ ထူထူလိမ္းျခင္းကို ေရွာင္ပါ။ ညအိပ္ရာမဝင္ခင္ ေသခ်ာ ျပန္ဖ်က္ပါ။
(၅) ပူျပင္းေသာ ေနေရာင္ျခည္ တိုက္ရိုက္ထိေတြ႔ျခင္းကို ေရွာင္က်ဥ္ရပါမယ္။
(၆) ဝက္ျခံကို ကုတ္ျခင္း၊ ညွစ္ျခင္း လံုးဝေရွာင္က်ဥ္ရပါ့မယ္။ ပိုးဝင္ေစႏိုင္သလို အမာရြတ္ထင္က်န္ႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
(၇) အိပ္ေရး ပ်က္ျခင္း၊ စိတ္ဖိဆီးမွဳမ်ားျခင္းဟာ ဝက္ျခံကို ပိုမိုဆိုးရြားေစတဲ့အတြက္ အိပ္ေရးဝဝ အိပ္ပါ။ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ေနပါ။
(၈) အပူအစပ္၊ အဆီ အစိမ့္ လြန္ကဲစြာ စားေသာက္ျခင္း ေရွာင္က်ဥ္ပါ။
(၉) ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ပါ။
ဝက္ျခံကို ေပ်ာက္ကင္းေစဖို႕အတြက္ အဆင့္အလိုက္ ကုသမွဳပံုစံကြဲျပားသြားသလို၊ အမ်ိဳးအစား အလိုက္၊ အနဲအမ်ား အလိုက္၊ လူတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ တံု႕ျပန္မွဳအလိုက္ ကုသမွဳပံုစံမ်ားကဲြျပားပါတယ္။
သာမန္ ဝက္ျခံမ်ား အတြက္OTC (Over-the-counter topical treatments) ဘမ္ဇိုင္းပါေအာက္ဆိုက္ (benzoyl peroxide) စလီဆလစ္ အက္ဆစ္ (salicylic acid) ဆာလ္ဖာ (sulfur) ပါဝင္ေသာ လိမ္းေဆးကို လိမ္းသင့္ပါတယ္။
ျပည္တည္ေနေသာ ဝက္ျခံမ်ား အတြက္ Clindamycin Phosphate ပါဝင္ေသာ လိမ္းေဆးမ်ားကို တေန႕၂ၾကိမ္ လိမ္းေပးႏိုင္ပါတယ္။ ပိုမိုဆိုးရြားေသာ ဝက္ျခံမ်ား ႏွင့္ ဝက္ျခံ အေရအိတ္မ်ား အတြက္ ဆရာဝန္ညႊန္ၾကားခ်က္ ရယူသင့္ပါတယ္။
အျခားေသာ ဝက္ျခံကို သက္သာေစေသာ အရာမ်ားမွာ Tea tree oil ပါဝင္ေသာ Facial Foam စသည္၊ စပ်စ္သီး၊ ၾကံ၊ ပန္းသီး၊ စသည္တို႔ဟာ ဝက္ျခံကို သက္သာေစပါတယ္။့
ဝက္ျခံဆိုတာ ေပါက္သင့္တဲ့အရြယ္မွာ ေပါက္ျပီး ေပ်ာက္သင့္တဲ့ အရြယ္မွာ ေပ်ာက္ရပါမယ္။ အထက္ပါနည္းလမ္းမ်ား ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္မ်ားကို လိုက္နာမယ္ က်င့္သံုးမယ္ ဆိုရင္ ဝက္ျခံဆိုတာကို ေၾကာက္ေနဖို႕မလိုတဲ့အေၾကာင္း ေျပာပရေစ။ဝက္ျခံကင္းစင္တဲ့ မ်က္ႏွာေလးမ်ားကို ပိုင္ဆိုင္ေစလိုေသာ ဆႏၵျဖင့္ ယခု ပို႔စ္ကို ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ အားလံုးကို ေက်းဇူးအထူးတင္ရွိပါတယ္။
ႏြယ္ထက္ထက္လင္း
Beeltalkမွကိုတိမ္ကေလးေက်နပ္မယ္ထင္ပါတယ္
ေအာင္ျမင့္ျမတ္(မင္းသိၾကား)