ကြ်န္ေတာ္တို႕ေနထိုင္ရာကမ႓ာေျမၾကီးအေၾကာင္း

ကမၻာၿဂိဳဟ္ (အဂၤလိပ္: Earth) သည္ လူသားမ်ား၊ တိရိစၧာန္မ်ားႏွင့္ အပင္တို႔ ရွင္သန္ေနထိုင္ရာ ၿဂိဳဟ္တစ္ခုျဖစ္သည္။ ေနမွေရတြက္ပါက တတိယေျမာက္ၿဂိဳလ္တစ္စင္း ျဖစ္သည္။ ကမၻာတြင္ ၿဂိဳဟ္ရံလတစ္စင္းသာရွိသည္။ ကမၻာသည္ ေနကို ၃၆၅.၂၅၆၄ ရက္တြင္ တစ္ႀကိမ္ လွည့္ပတ္ေနၿပီး တစ္ႏွစ္ဟုသတ္မွတ္ၾကသည္။ ေနသည္ ကမၻာကို ထြန္းလင္းရန္ အလင္းေရာင္ႏွင့္ အပူခ်ိန္ကိုေပးသည္။ ကမၻာသည္ ေရပါဝင္မွု ၇၁% ႏွင့္[၁] ကုန္းေၿမ ၃၀% ခန႔္ရွိသည္။ ေနအဖြဲ႕အစည္းအတြင္း သက္ရွိေနထိုင္နိုင္ေသာ တစ္ခုတည္းေသာ ၿဂိဳဟ္ျဖစ္သည္။ သက္ရွိမ်ိဳးစိတ္ေပါင္း ၁၀-၁၄ မီလီယံခန႔္ ေနထိုင္ၾကၿပီး[၂] လူသားမ်ိဳးႏြယ္တို႔မွာ အေရအတြက္အားျဖင့္ ၇.၃ ဘီလီယံခန႔္ျဖစ္သည္။ အနီးရွိ ၾကာသပေတးၿဂိဳဟ္ ၏ ျပင္းထန္ေသာ ျဒပ္ဆြဲငင္အားေၾကာင့္ ဥကၠာပ်ံမ်ား၏ တိုက္မိနိုင္ေခ်မွ အတန္အသင့္အကာအကြယ္ ရေနသည္ဟု ယူဆထားသည္။

အရြယ္အစား
ကမၻာ၏အခ်င္းမွာ ကီလိုမီတာ ၁၂,၇၁၄ ရွိသည္။ ကမၻာ၏အဝန္းမွာ ကီလိုမီတာ ၄ဝ,ဝ၇၅ ရွိသည္။

အေရာင္
အာကာသမွၾကည့္လၽွင္ ျပာလဲ့လဲ့ႏွင့္ တိမ္မ်ားရွိေနျခင္းေၾကာင့္ လွပေသာ ဖန္ေဂၚလီတစ္လုံးကို ျမင္ရသကဲ့သို႔ရွိသည္။

ေယဘုယ်အခ်က္အလက္မ်ား
    သက္တမ္း = ၄၅၀၀,၀၀၀,၀၀၀ ႏွစ္
    ဧရိယာ = ၅၀၉,၆၀၀,၀၀၀ စတုရန္း ကီလိုမီတာ (၁၉၇,၀၀၀,၀၀၀) စတုရန္းမိုင္
    ေျမထု = ၆၀ x ၁၀ ၂၄ ကီလိုဂရမ္
    ေျမျပင္ဧရိယာ = ၁၄၈,၀၀၀,၀၀၀ စတုရန္း ကီလိုမီတာ၊ ၅၇,၀၀၀,၀၀၀ စတုရန္းမိုင္ (ခန႔္မွန႔္ေျခအရ စုစုေပါင္းဧရိယာ၏ ၂၉%)
    ေရျပင္ဧရိယာ = ၃၆၁,၀၀၀,၀၀၀ စတုရန္း ကီလိုမီတာ၊ ၁၄၀,၀၀၀,၀၀၀ စတုရန္းမိုင္ (ခန႔္မွန႔္ေျခအရ စုစုေပါင္းဧရိယာ၏ ၇၁%)
    အဝန္း (အီေကြတာ) = ၄၀၀၇၆ ကီလိုမီတာ၊ ၂၄၉၀၂ မိုင္
    အဝန္း (မီရီဒီယန္) = ၄၀၀၀၀ ကီလိုမီတာ၊ ၂၄၈၆၀ မိုင္
    အခ်င္း(အီေကြတာ) = ၁၂၇၅၇ ကီလိုမီတာ၊ ၇၉၂၇ မိုင္
    အခ်င္း(မီရီဒီယန္) = ၁၂၇၁၄ ကီလိုမီတာ၊ ၇၉၀၀ မိုင္
    ဝင္ရိုးေပၚတြင္ လည္သည့္ကာလ = ၂၃ နာရီ ၅၆ မိနစ္ ၄.၉၉၆ စကၠန႔္
    ေျမစပ္ေလထု = ၈၀ ကီလိုမီတာ၊ မိုင္ ၅၀ ထုထည္
    အလယ္လႊာ (အေပၚယံ) အထူ = ကီလိုမီတာ ၇၀၀/ မိုင္ ၄၃၀
    အလယ္လႊာ (ေအာက္ပိုင္းအထူ) အထူ = ကီလိုမီတာ ၂၂၀၀/ မိုင္ ၁၃၇၀
    အတြင္းသား အႏွစ္ပိုင္း (အျပင္) အထူ = ကီလိုမီတာ ၂၂၅၀/ မိုင္ ၁၄၀၀
    အတြင္းသား အႏွစ္ပိုင္း (အတြင္း) အထူ = ကီလိုမီတာ ၃၄၈၀/ မိုင္ ၂၁၆၀
    အတြင္းသား သိပ္သည္းမွု = ၁၃.၀၉ ဂရမ္/ စင္တီမီတာ၃
    အတြင္းအႏွစ္ပိုင္း အပူခ်ိန္ = ၄၅၀၀ စင္တီဂရိတ္
    ေျမမ်က္ႏွာျပင္ အပူခ်ိန္= ပ်မ္းမၽွ ၁၅ ဒီဂရီ ဆဲဆီးယပ္

ကမၻာေျမႀကီး အေပၚယံ အခြံပိုင္း ဖြဲ႕စည္းမွု
    ေအာက္ဆီဂ်င္ - ၄၆.၆ %
    ဆီလီကြန္ - ၂၇.၇၂ %
    အလူမီနီယံ - ၈.၁၃ %
    သံ - ၅.၀%
    ကယ္လ္စီယမ္ - ၃.၆၃ %
    ဆိုဒီယမ္ - ၂.၈၃ %
    ပိုတက္ဆီယမ္ - ၂.၅၉ %
    မက္ဂနီဆီယမ္ - ၂.၀၉ %
    အျခားျဒပ္စင္ - ၁.၄၁ % [၃]
credit-beetalk